Δημοτικοί ...Επιχειρηματίες;

Με μεγάλη χαρά σήμερα το ιστολόγιο υποδέχεται τον πρώτο του συνεργάτη. Είναι ο 'skiouros', αφού με αυτό το ψευδώνυμο επέλεξε να ιστολογεί. Το παρακάτω κείμενο είναι δικό του, αλλά μιάς και το προφίλ του δεν είναι ακόμα έτοιμο, το άρθρο αναρτάται ως 'posted by Mike' αλλά σύντομα τα άρθρα του θα αναγράφουν 'posted by skiouros'. Αγαπητέ skiouros, σιδερένιος και καλά posts!

-----------------------------------------------------------------------------------

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό να βλέπει κανείς δημιουργήματα όπως αυτά στην ‘πόλη των γραμμάτων και των τεχνών’ στη Βαλένθια. Δεν θα πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι πίσω από τα εντυπωσιακά αυτά έργα, εκτός από το όραμα και την αποφασιστικότητα των αρχών να τα δημιουργήσουν, κρύβονται μοντέρνα χρηματοδοτικά εργαλεία και εξελιγμένο project management (διαχείριση έργου). Θεωρώ δε ότι η ικανότητα ενός δήμου να επεξεργαστεί και να προετοιμάσει την υλοποίηση μεγαλόπνοων σχεδίων όπως αυτό, είναι πολύ πιό δύσκολο έργο από την υλοποίησή του αυτή καθεαυτή. Συνεπώς, αυτό που αναφέρεται συνήθως ως αξεπέραστο εμπόδιο, δηλαδή η χρηματοδότηση, είναι ένα αλλά όχι το μόνο, και ίσως ούτε το υψηλότερο εμπόδιο. Ας δούμε όμως τι δυνατότητες προσφέρονται επ’αυτού. Σε έργα τέτοιας κλίμακας δημόσιοι και ιδιωτικοί πόροι συνεργάζονται αρμονικά με διαφορετικούς μεν στόχους αλλά με αποτέλεσμα που ικανοποιεί και την κοινωνία που απολαμβάνει το δημόσιο αγαθό και τους επενδυτές που κερδίζουν.

Χρηματοδότηση θα πει εξασφαλίζω τα κεφάλαια, για ένα έργο, ιδιωτικό ή δημόσιο. Οι κύριες πηγές χρηματοδότησης είναι όπως αναφέρουν και τα οικονομικά textbooks, οι αποταμιεύσεις (χρημάτων για μελλοντική χρήση), οι πιστώσεις (τραπεζικός δανεισμός), οι δωρεές, και οι επιχορηγήσεις (κρατικές, ευρωπαϊκά κονδύλια). Σήμερα όμως υπάρχουν και πιο σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως η αυτοχρηματοδότηση και τα δημοτικά ομόλογα (municipal bonds). Στις ΗΠΑ με τις δημοτικές ομολογίες οι πόλεις εξασφαλίζουν κεφάλαια, με ιδιαίτερες φορολογικές απαλλαγές για τους κατόχους τους.
Τα παραπάνω είναι μερικοί από τους πολλούς τρόπους όπου οι πόλεις του εξωτερικού αναζητούν κεφάλαια και δεν εμμένουν μόνο στη χρηματοδοτική εξάρτηση από την κεντρική κυβέρνηση. Ωστόσο είναι αντιληπτό ότι η εφαρμογή των χρηματοδοτικών αυτών μηχανισμών προϋποθέτει από τις πόλεις και τα δημοτικά συμβούλια την υιοθέτηση μιας επιχειρηματικής λογικής. Αλλά ακόμα και για να πάρει κανείς κονδύλια από την ΕΕ, πρέπει να έχει το κατάλληλο know-how (γι αυτό η απορροφητικότητα των κονδυλίων παραμένει χαμηλή). Τα γνωρίζουν άραγε αυτά οι δημοτικοί σύμβουλοι της πόλης μας; Γίνεται αντιληπτό το επίπεδο του επαγγελματισμού που απαιτείται; Νομίζω πως όχι.
Η επιχειρηματική λογική επίσης, βλέπει πίσω από τα έργα, δεν αρκεί μόνο η κατασκευή, τα δημόσια έργα πρέπει να αξιοποιούνται όπως όλες οι επενδύσεις και θα πρέπει να στοχεύουν στην απόδοση. Ίσως είναι αυτονόητο, είναι σημαντικό όμως να θυμόμαστε ότι ένα έργο πρέπει να αξιοποιείται, ο πλούτος πρέπει να παράγει πλούτο. Γι αυτό και θεωρώ εγκληματική τη μη αξιοποίηση των ολυμπιακών έργων που είναι κλειστά στο κοινό και τους τουρίστες. Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια της «κατασκευής για την κατασκευή», δεν αρκεί να φτιάξεις ένα δημοτικό κτίριο, θα πρέπει να εξασφαλίζεις τη βιωσιμότητα του με την κατάλληλη πρόσοδο. Είναι εντυπωσιακό το παράδειγμα του 1 δις ευρω του sponsoring που θα αποδώσει στη Βαλένθια η διοργάνωση του America’s Cup, ποσού που υπερκαλύπτει τα 400 εκατ. ευρω που στοίχισε το πάρκο των τεχνών!

Η σύγκριση με τις ευρωπαϊκές πόλεις είναι αναπόφευκτη, η σύγχρονη εύρεση και διαχείριση των πόρων τους πρέπει να παραδειγματίσει και να προβληματίσει. Η δική μας πόλη υστερεί και δεν της αξίζει! Αλλά αν θέλει να αλλάξει ρότα, θα πρέπει πρώτα να αναζητήσει τα στελέχη εκείνα που θα αρμόζουν στις φιλοδοξίες της.