Τσιγγάνοι (Μέρος 1ο)

Καθώς ξαναδιάβασα ένα προηγούμενο άρθρο μου για τον σχεδιασμό, στην παράγραφο που περιέγραφα τα παρισινά banlieu, ανακάλυψα πως η περιγραφή ταίριαζε γάντι με τον καταυλισμό των τσιγγάνων στα Εξαμίλια. «Πληθυσμοί ολόκληροι ανθρώπων απαξιωμένων εθνικά, κοινωνικά, μορφωτικά και οικονομικά, επί χρόνια ανέπτυσαν δικά τους λεκτικά, συμπεριφερολογικά, αισθητικά και πολιτιστικά ιδιώματα που όλο και βάθαιναν το χάσμα ανάμεσα σ’αυτούς, τους κατοίκους των προαστίων και τους άλλους, τους ‘αληθινούς’ Γάλλους». Ποιός άραγε διαφωνεί πως οι τσιγγάνοι ζούν σ’ ένα ανάλογο γκέτο; Με ινδική εθνοτική καταγωγή που όχι μόνο δεν τους αναγνωρίζεται αλλά είναι και θύμα ενός μύθου που τους θέλει αιγύπτιους (γύφτους). Με ένα όνομα (τσιγγάνοι – αθίγγανοι δηλ. οι ανέγγιχτοι, οι απείραχτοι) που δεν το διάλεξαν οι ίδιοι, αλλά τους επεβλήθη κυρίως επειδή η ρουμανική κυβέρνηση, όπου ζει η μεγαλύτερη κοινότητα τσιγγάνων στον κόσμο (2 – 3 εκατομμύρια), δεν ήθελε το όνομα ‘Ρομ’ ή ‘Ρομά’, γιατί θύμιζε τη Ρουμανία και φοβούνταν ότι θα ταυτιζόταν η χώρα με τους τσιγγάνους. Με γλώσσα, ενδυματολογικές επιλογές, ήθη και έθιμα που υπήρξαν πάντοτε στόχος των ‘πολιτισμένων’ ευρωπαίων. Ο βασιλιάς της Ισπανίας Κάρολος ο Γ’ τους κάλεσε δια νόμου να τα απαρνηθούν όλα εντός 90 ημερών αλλιώς θα στιγματίζονταν δια πυρακτωμένου σιδήρου ενώ αν αντιστέκονταν θα αντιμετώπιζαν ανέκκλητα την ποινή του θανάτου. Ο Κάρολος ο Γ’ απεδείχθη πολύ φιλελεύθερος συγκρινόμενος με τον Κάρολο τον ΣΤ’ που το 1721 διέταξε την εξόντωση των ενήλικων ανδρών τσιγγάνων, ενώ για τις γυναίκες και τα παιδιά προβλεπόταν να τους κόψουν το ένα αυτί. Ακόμα ‘καλύτερος’ ο Φρειδερίκος Γουλιέλμος ο Α’ καταδίκασε σε θάνατο όποιον τσιγγάνο άνω των 18 ετών, ανεξαρτήτως φύλου, συλλαμβανόταν σε Πρωσικό έδαφος. Αλγεινή εντύπωση προκαλεί και η απαράδεκτη στάση της εκκλησίας απέναντι στους τσιγγάνους. Στην Ελβετία τον 17ο και 18ο αιώνα οργανώνονταν κυνήγια τσιγγάνων (!!) (heidenjachten) με εκκίνηση το χτύπημα της καμπάνας από τον ιερέα. Στη Ρουμανία, κληρικοί (και άλλοι) αγόραζαν και πωλούσαν σε σκλαβοπάζαρα τσιγγάνους επί 4 αιώνες! Είναι επίσης γνωστή η θητεία των τσιγγάνων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της ναζιστικής Γερμανίας. Ο κατάλογος των διωγμών τους – καταγεγραμμένων και μη – είναι ατελείωτος και βέβαια έχει και το κράτος μας και η κοινωνία μας συνεισφέρει σ’ αυτούς. Διαχρονικά, η πολιτική των κρατών απέναντί τους πέρασε από την άρνηση και τον αποκλεισμό, στον περιορισμό και τελικά στην προσπάθεια αφομοίωσης. Πάντοτε όμως, όπως εύστοχα επισημαίνεται στην έκθεση της Διεθνούς Ομάδας για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (http://www.minorityrights.org/) για τους τσιγγάνους, με κοινό παρονομαστή την άρνηση των ανθρώπων, του πολιτισμού και της γλώσσας τους. Γιατί άραγε οι τσιγγάνοι να θέλουν να αφομοιωθούν σε μιά κοινωνία που δεν τους σέβεται και δεν τους αναγνωρίζει; Το ελληνικό κράτος αναγνωρίζει – ως γνωστόν – μόνο μία μειονότητα, αυτή των μουσουλμάνων της Θράκης (Συνθήκη της Λωζάνης, 1923) και παρότι το Σύνταγμά μας προβλέπει την προστασία των μειονοτήτων, θα πρέπει πρώτα να αναγνωριστούν ως τέτοια και κατόπιν να τύχουν της προστασίας του. Μιάς προστασίας εξαιρετικά αμφίβολης δεδομένου ότι μόλις στα τέλη της δεκαετίας του ’70 λύθηκε το θέμα της ιθαγένειάς τους (μέχρι τότε θεωρούνταν αλλοδαποί, τσιγγάνικης καταγωγής). Το ελληνικό κράτος, πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 – η διοργάνωση των οποίων θεωρήθηκε από ορισμένους ως απόγειο του νεοελληνικού πολιτισμού – προχώρησε σε πράξεις κοινωνικού τους αποκλεισμού (apartheid) προκειμένου να μη ‘μολύνουν’ με την παρουσία τους την εικόνα της άριας wannabe φυλής μας. Δείτε τι αποδέχεται ο Συνήγορος του Πολίτη και το επισημαίνει η Josephine Verspaget, πρόεδρος της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης για τους τσιγγάνους το 2001: «Υπάρχουν συνθήκες θεσμοθετημένου απαρτχάϊντ για πολλούς Ρομά, όταν τους εγκαθιστούν διά της βίας σε απομονωμένες περιοχές μακριά από την υπόλοιπη κοινωνία. Ακόμα και ο Συνήγορος του Πολίτη συμφώνησε ότι η εγκατάσταση των Ρομά σε τέτοιες περιοχές, όπως στα Σπάτα, σε εφαρμογή του άρθρου 3.1 υπουργικής απόφασης του 1983, αποτελεί μορφή θεσμοθετημένου απαρτχάϊντ. Αποτελεί επίσης διάκριση το γεγονός ότι οι Ρομά που εγκαταστάθηκαν στα Σπάτα ήταν εγκατεστημένος πληθυσμός, επομένως η εφαρμογή εκείνης της απόφασης απαρτχάϊντ τους μετέτρεπε στην πραγματικότητα και αυτούς σε ‘νομάδες’. Την ίδια στιγμή, έχουν εγκατασταθεί από τον περασμένο Οκτώβριο χωρίς κανένα έγγραφο ιδιοκτησίας ή μισθωτήριο των ακινήτων, σε πρώην χωματερή αποβλήτων του ΝΑΤΟ, μολυσμένη ενδεχομένως από τοξικά απόβλητα. Δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα, παιδική χαρά για τα παιδιά, που έχουν επίσης στερηθεί τη μόρφωσή τους, καθώς δεν υπάρχουν δημόσιες συγκοινωνίες ούτε και ειδικά λεωφορεία για τους μαθητές, ενώ ο οικισμός απέχει 5 χλμ από το τελευταίο σπίτι των Σπάτων και 1,5 χλμ από αυτήν την απόσταση είναι χωματόδρομος. Η κυβέρνηση παραδέχτηκε ότι αυτός ο οικισμός ήταν λάθος και προσπάθησε να ρίξει το φταίξιμο στις τοπικές αρχές. Όμως η κεντρική κυβέρνηση χρηματοδότησε με συνολικά 84 εκατομμύρια δραχμές αυτή τη μετεγκατάσταση, επομένως φέρει εξίσου την ευθύνη.» Τα σχόλια αυτά έγιναν για νέο καταυλισμό, ενώ μετά την επίσκεψή της στο γνωστό καταυλισμό του Ασπρόπυργου δήλωσε: «Στον Ασπρόπυργο, είδα ένα από τα χειρότερα μέρη που έχω επισκεφθεί στη ζωή μου –και έχω βρεθεί σε πολλούς προσφυγικούς καταυλισμούς στην Αφρική και την Ασία. Είναι ντροπή να ζουν οι Ρομά σε τέτοιες συνθήκες στη μέση ενός σκουπιδότοπου: χωρίς νερό, χωρίς ηλεκτρικό, ξυπόλυτα παιδιά με δερματοπάθειες και χωρίς πρόσβαση σε σχολείο.» Η κα Verspaget δεν είναι η μόνη που μας φέρνει προ των ευθυνών μας. Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΑΣΕ για τις Εθνικές Μειονότητες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για το Ρατσισμό και την Ξενοφοβία της ΕΕ, οι επιτροπές του ΟΗΕ για την εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων, για τα Δικαιώματα του Παιδιού και αυτή Κατά των Βασανιστηρίων (!), αλλά και ελληνικές και διεθνείς ΜΚΟ, μας έχουν κατά καιρούς ξεφωνίσει, χωρίς ιδιαίτερα αποτελέσματα.
Προ καιρού, είχα μιά συζήτηση με τον απερχόμενο αστυνομικό διευθυντή του νομού μας. Μου δήλωσε πως ο καταυλισμός των τσιγγάνων στα Εξαμίλια είναι μιά βραδυφλεγής βόμβα στο υπογάστριο της πόλης, κυρίως λόγω της εκτεταμένης εμπορίας και χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Προσπαθώντας να αντιληφθώ το τι είναι οι τσιγγάνοι για εμάς τους υπόλοιπους, θέλησα να καταλάβω και το τι είμαστε εμείς γι αυτούς. Το άρθρο αυτό είναι το πρώτο μιάς μίνι σειράς που φιλοδοξώ να βοηθήσει στη συνειδητοποίηση του ρόλου και της θέσης των τσιγγάνων για την πόλη μας. Εν τω μεταξύ, ο διάλογος μπορεί να αρχίσει...











Τις φωτογραφίες δανείστηκα από το αρχείο του blog "aspripetraxexaspri"

Ο πόλεμος έχει μόνο χαμένους

Δεν αντέχω να μην πω δυό λόγια γι αυτό το άθλιο μακελειό στο Λίβανο. Διάβασα πολλές αναλύσεις, διεθνείς και εγχώριες. Ό,τι και να λένε, ο πόλεμος δεν έχει ποτέ νικητές. Μόνο χαμένους, μόνο θύματα. Κι αυτοί που νομίζουν ότι επειδή είναι στρατιωτικά πιό ισχυροί, είναι και ηθικά ανώτεροι (ισραηλινοί), δεν θα αργήσουν να υποστούν τις συνέπειες της φενάκης τους. Αλλά κι αυτοί που ενώ εκφράζουν μόνο ακραίες σέκτες και αντιπροσωπεύουν μόνο τον υπερφίαλο εγωιστικό φανατισμό τους (χεζμπολά), καταδικάζουν τα παιδιά ενός ολόκληρου λαού να υποστούν την υπέρτατη φρίκη, θα πάρουν κι αυτοί - σύντομα - τις απαντήσεις τους. Εν τω μεταξύ, οι αθώοι νεκροί πληθαίνουν.
Επισκέφθηκα το http://angryarab.blogspot.com αλλά δεν διάβασα ούτε λέξη. Είδα μόνο τις φωτογραφίες του Hanady Salman. Αν αντέχετε τη φρίκη, δείτε τις κι εσείς. Εγώ, λυπάμαι, δεν αντέχω δεύτερη φορά. Αναδημοσιεύω μόνο την - φαινομενικά τουλάχιστον - πιό ανώδυνη. Το χεράκι αυτού του παιδιού που παραδίδεται με τόση αθωότητα στη φροντίδα του ενήλικα, με συγκλόνισε. Ενός ενήλικα που λίγη ώρα μετά μπορεί να σκοτώνει με το εξ' αποστάσεως βλήμα του το παιδάκι του 'εχθρού'!!
Θέλω, σαν τον Κινέζο σοφό που διάβασα κάποτε σ' ένα βιβλίο του Καζαντζάκη, όταν γεράσω να γίνω παιδί.

Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και Τοπική Αυτοδιοίκηση

Για όσους δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν την εξαιρετικά επιτυχημένη ημερίδα του ΙΣΤΑΜΕ στην πόλη μας με θέμα "Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και Τοπική Αυτοδιοίκηση", στις 21 Ιουνίου 2006, αλλά και γι αυτούς που την παρακολούθησαν αλλά θα ήθελαν να έχουν τα πρακτικά της για το αρχείο τους, αυτά είναι διαθέσιμα από το ΙΣΤΑΜΕ στην ιστοσελίδα του www.istame.gr στη σελίδα 'Εκδόσεις' ή απευθείας στη διεύθυνση:

www.istame.gr/files/pdf/ygeiateliko.pdf

Καλή ανάγνωση!

Σχεδιασμός Reloaded (βλέπε Matrix Reloaded)

Στον κόσμο της παγκόσμιας βιομηχανίας, έχει καθιερωθεί μία πρακτική που χρησιμοποιείται για τη διασφάλιση της ποιότητας των προϊόντων της παραγωγικής διαδικασίας. Είναι ευρέως γνωστή ως ‘κύκλος του Deming’, αν και συναντιέται στη βιβλιογραφία και με άλλα ονόματα (πχ PDSA, ακρονύμιο των Plan-Do-Study-Act, ή PDCA, ακρονύμιο των Plan-Do-Check-Act κτλ). Απαρτίζεται από τα τέσσερα στάδια που δηλώνονται στα ακρονύμια. Με βάση αυτά, όλα ξεκινούν με τον αρχικό σχεδιασμό (plan), ακολουθεί η υλοποίησή του (do), μετά ακολουθεί η μελέτη και ανάλυση (study, check) όπου συλλέγονται εκτενείς πληροφορίες από όλες τις δυνατές πηγές και για όλα τα παραγωγικά στάδια. Η πληροφοριακή αυτή ενδυνάμωση έχει σαν αποτέλεσμα τον εντοπισμό των αδύναμων ή ευαίσθητων σημείων και άρα την ανάληψη δράσης για τη βελτίωση των παραγωγικών διαδικασιών (act), με αποτέλεσμα την αύξηση της ποιότητας. Η αλήθεια είναι ότι ο Dr. W.E. Deming ‘έκλεψε’ την ιδέα από τον καθηγητή του Walter Shewhart, πίσω στο 1930. Αυτό για να θυμόμαστε ότι οι ιδέες δεν υπόκεινται σε copyright. Η δουλειά των ιδεών είναι να διακινούνται, όχι να πατεντάρονται. Αλλά ας επιστρέψουμε στα δικά μας. Αν πραγματικά επιθυμούμε, οι εργασίες πάσης φύσεως που γίνονται στο δήμο μας να είναι ποιοτικές, τότε ένας τρόπος είναι να χρησιμοποιήσουμε αυτό το παγκόσμιας αποδοχής εργαλείο. Και ερχόμαστε τώρα στο κρίσιμο ερώτημα:

Τι ξέρουμε για το δήμο μας;
Πώς θα σχεδιάσουμε τις αυριανές μας δράσεις;
Πόσες πληροφορίες και τι ποιότητας διαθέτουμε;

Προφανώς στο δημαρχείο υπάρχει ένας πολεοδομικός-γεωφυσικός χάρτης του δήμου. Οικονομικός χάρτης υπάρχει; Κοινωνικός-ταξικός; Μορφωτικός; Πολιτιστικός; Υγειονομικός; Περιβαλλοντικός; Χάρτης παραβατικότητας; Γιατί αν δεν υπάρχουν, τότε δεν έχουμε ιδέα για το αν δημιουργούνται σιωπηλά πολιτιστικά γκέτο ή αν καταστρέφονται ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές. Και αν δεν έχουμε ιδέα, δεν μπορούμε και να δράσουμε, πόσο μάλλον με όρους ποιότητας. Ένα εύκολο παράδειγμα: είναι ή δεν είναι η περιοχή της Καλλιθέας αποκομένη από τον πολεοδομικό ιστό της πόλης λόγω της παλαιάς εθνικής οδού; Πότε αυτή η τελευταία θα καταστεί οδός της πόλης όπως οι άλλες για να μη δρά διχοτομικά στον πολεοδομικό ιστό; Τι είδους δράσεις σχεδιάζει ο δήμος για να μην απομονωθεί αυτή η ήδη υποβαθμισμένη αν και σχετικά νέα οικιστικά, περιοχή; (Τίποτα. Καμία έκπληξη). Θ’ αφήσουμε την Καλλιθέα να γίνει μιά πόλη μέσα στην πόλη;
Και μη νομίζετε πώς αν φτιαχτούν αυτοί οι χάρτες μετά η δουλειά μας είναι εύκολη. Γιατί ας πούμε πως καταφέρνουμε με τη συνεργασία των επιμελητηρίων, του εργατικού κέντρου κτλ να φτιάξουμε έναν οικονομικό χάρτη και να ταυτοποιήσουμε πέντε ζώνες οικονομικής διαστρωμάτωσης. Πέρα από τον προφανή στόχο του να βοηθήσουμε ας πούμε την πιό αδύναμη ζώνη, οφείλουμε να μελετήσουμε και την κινητικότητα που παρατηρείται μεταξύ των ζωνών στην πρόοδο του χρόνου. Γιατί τη φτώχεια ίσως δεν μπορέσουμε να την εξαλείψουμε, μπορούμε όμως να αυξήσουμε τις ευκαιρίες των πολιτών για να μεταβούν σε καλύτερη ζώνη. Η ταξική κινητικότητα είναι δείγμα υγείας μιάς κοινωνίας. Αντίθετα, η στασιμότητα οδηγεί αργά ή γρήγορα σε βίαιες αντιδράσεις. Το είδαμε το φθινόπωρο του 2005 στο Παρίσι. Πέρα από την αφορμή ενός νομοσχεδίου, τα αίτια της παρισινής εξέγερσης των προαστίων (banlieu) κρύβονται ακριβώς στην ανυπαρξία κοινωνικής κινητικότητας. Πληθυσμοί ολόκληροι ανθρώπων απαξιωμένων εθνικά, κοινωνικά, μορφωτικά και οικονομικά, επί χρόνια ανέπτυσαν δικά τους λεκτικά, συμπεριφερολογικά, αισθητικά και πολιτιστικά ιδιώματα που όλο και βάθαιναν το χάσμα ανάμεσα σ’αυτούς, τους κατοίκους των προαστίων και τους άλλους, τους ‘αληθινούς’ Γάλλους, που κατοικούν το ‘αληθινό’, το τουριστικό Παρίσι. Κανείς δεν το μελέτησε (ούτε βέβαια οι αιώνιοι εργολάβοι της κοινωνικής ευαισθησίας) και είδαμε τα αποτελέσματα.
Η λέξη ‘σχεδιασμός’ είναι μόνιμη στα χείλη των πολιτικών. Συχνά κακοποιείται. Γι αυτό και γράφτηκε αυτό το άρθρο. Για να θυμόμαστε τι είναι και πώς εντάσεται στο ευρύτερο πλάνο δράσης. Εξ’ ου και ο τίτλος ‘σχεδιασμός reloaded’.

Το Σχολείο Στην Εποχή Της Πληροφορίας

Φανταστείτε ένα σχολείο όπου κάθε μαθητής και κάθε δάσκαλος έχει τον δικό του υπολογιστή. Όχι όποιον-όποιον υπολογιστή, αλλά ένα σύγχρονο, γρήγορο, φορητό υπολογιστή, ικανό για ασύρματη δικτύωση. Καλυμένο με ασφάλεια κατά της κλοπής και των ατυχημάτων, και με τεχνική υποστήριξη 24 ώρες το 24ωρο. Μετά το τέλος του ωραρίου του σχολείου, ο κάθε μαθητής παίρνει τον υπολογιστή μαζί του, στο σπίτι του, αφού για όλο το εκπαιδευτικό έτος είναι ‘δικός του’. Αυτή είναι η απαραίτητη υποδομή αν είναι τα παιδιά μας να μη γίνουν θύματα του ψηφιακού χάσματος. Διεθνώς ονομάζεται ‘one-to-one computing’ και γίνεται παραδεκτό πως μόνο έτσι και όχι με 20 παιδιά γύρω από έναν υπολογιστή που τον χειρίζεται ο δάσκαλος, μπορεί να επιτευχθεί μάθηση. Στις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή, περισσότερα από 3000 σχολεία εφαρμόζουν τέτοιο πρόγραμμα. Πολύ περισσότερο όμως από τις γνώσεις χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή (προαπαιτούμενο για να μη θεωρείται σήμερα ένας άνθρωπος αναλφάβητος) φαίνεται πως η χρήση τους έχει καταλυτική επίδραση και στις επιδόσεις των μαθητών. Σε μιά επαρχία της νότιας Καρολίνας, συγκρίθηκαν οι επιδόσεις μαθητών που είχαν laptop με αυτές μαθητών χωρίς laptop, με μέσο μιά στανταρισμένη δοκιμασία που λέγεται ‘metropolitan achievement test’. Ο μέσος όρος βαθμολογίας της πρώτης ομάδας ήταν 64,9 ενώ της δεύτερης 48,9. Δεν είναι η μόνη μελέτη που αποδεικνύει πως η χρήση laptop βελτιώνει τις επιδόσεις των μαθητών. Πλήθος μελετών τεκμηριώνουν πως οι μαθητές που τους χρησιμοποιούν παρουσιάζουν αυξημένες ικανότητες γραφής και ανάγνωσης, αυξημένη συνεργατικότητα με τους συμμαθητές και τους δασκάλους τους, καθώς επίσης δαπανούν σημαντικά περισσότερο χρόνο για διάβασμα στο σπίτι και κάνουν λιγότερες απουσίες από το σχολείο. Γιατί; Μα γιατί έτσι, η μάθηση έχει πλάκα!! Αν πάλι μας ενδιαφέρει πώς θα ενσωματωθούν στο σχολείο και στην κοινωνία μειονοτικές και περιθωριοποιημένες ομάδες όπως πχ οι τσιγγάνοι, τότε καλό είναι να ξέρουμε πως το ποσοστό εγκατάλειψης του σχολείου από μαθητές τέτοιων ομάδων, έπεσε από το 50% στο 8% με τη χρήση laptop στα σχολεία της περιοχής του Hartford στο Connecticut.
Οι άσχετοι και πάλι θα αναφωνήσουν: είσαι με τα καλά σου; Ξέρεις τι κοστίζει; Χώρια που θα έκλεβαν από τα παιδιά τους υπολογιστές, χώρια που τα παιδιά θα τους κατέστρεφαν. Χώρια που οι δάσκαλοι δεν θα ήξεραν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά. Κι εκείνο το τελευταίο πώς το είπες; ‘γύφτος με laptop;’ Αυτό είναι το ανέκδοτο του αιώνα!

Ας τα δούμε λοιπόν ένα-ένα. Το κόστος. Στο δήμο Κορινθίων, στην 6η τάξη του δημοτικού φοιτούν κάθε χρόνο λιγότεροι από 500 μαθητές. Βάλτε και τους δασκάλους μαζί, χρειαζόμαστε, ας πούμε 500 laptop. Αυτά, με την έκπτωση λόγω μαζικής παραγγελίας θα κοστίσουν περίπου 500.000 €. Αν αγοραστούν με πρόγραμμα leasing πενταετούς διάρκειας, με επιστροφή και αγορά νέων στο πέρας αυτής, θα κοστίσουν περίπου 700.000 €. Διαιρέστε το 700.000 με τους 60 μήνες της διάρκειας του προγράμματος και μετά με το 500 και θα δείτε ότι το μηνιαίο κόστος ανά οικογένεια ανέρχεται στο ιλιγγιώδες ποσόν των 23,33 €. Κι αυτό χωρίς καμία χρηματοδότηση από το υπουργείο, το δήμο, την κοινωνία της πληροφορίας, καμία δωρεά ή χορηγία. Με τον κατάλληλο αγώνα, αν δεν καταφέρουμε το τζάμπα, το κόστος θα μείνει κάτω από τα 10 €/μήνα.
Κλοπή. Ναι, είναι εύκολο να κλέψεις ένα laptop από ένα παιδί. Μπορείς όμως να καταπολεμήσεις τη δυνατότητα αυτού που θα το κλέψει να το πουλήσει. Η σχετική εμπειρία και βιβλιογραφία αποκαλύπτει ότι το ποσοστό κλοπής μπορεί να κρατηθεί κάτω από 5% (περισσότερες πληροφορίες για όποιον το επιθυμεί στη διεύθυνση http://www.stoptheft.com/). Και βεβαίως μιλάμε για ένα laptop ασφαλισμένο κατά της κλοπής, έτσι ώστε ο μαθητής να μη μείνει ούτε μία ημέρα χωρίς αυτό. Αν μάλιστα υπάρξει ειδική υποδομή στα σχολεία έτσι ώστε η λειτουργικότητα του υπολογιστή να εξαρτάται από το δίκτυο και όταν είναι αποσυνδεδεμένος από αυτό να μπορεί να κάνει πολύ λιγότερα, το ποσοστό κλοπής πέφτει κάτω από το 1%.
Αντίστοιχα, το ποσοστό καταστροφής με τη χρήση αδιάβροχων πληκτρολογίων και περιβλημάτων μαγνησίου (εκ κατασκευής, συμπεριλαμβανόμενα στο αρχικό κόστος) είναι κάτω από 1%, ενώ και πάλι κάθε βλάβη ή καταστροφή καλύπτεται από την ασφάλεια.
Η άγνοια των δασκάλων. Εν πρώτοις δεν είναι όλοι οι δάσκαλοι αδαείς. Επίσης, αρκετοί έχουν παρακολουθήσει σχετικά σεμινάρια και έχουν επιδοτηθεί για την αγορά προσωπικού υπολογιστή. Βοήθεια έχει προσφέρει και το δίκτυο sch.gr που προσφέρει δωρεάν πρόσβαση στο internet σε όλους τους δασκάλους. Τώρα αν κάποιοι από αυτούς δεν ξέρουν και δεν θέλουν να μάθουν, τότε είναι μάλλον ακατάλληλοι για το ρόλο τους ως δάσκαλοι. Πρέπει να σηκωθούν από τον καναπέ τους, να πάψουν να ζητούν μόνο αυξήσεις και να απαιτούν να μην υποστούν αξιολόγηση και να διεκδικήσουν για τον εαυτό τους και τα παιδιά ένα καλύτερο αύριο.
Τσιγγάνοι. Ασφαλώς εμφανίζουν ιδιαιτερότητες. Αν δεν ήταν έτσι, δεν θα ασχολούμασταν καθόλου. Γι αυτό και τέτοια προγράμματα, οφείλουν να προσαρμόζονται στις ιδιαιτερότητες της πληθυσμιακής ομάδας και όχι η ομάδα στο πρόγραμμα. Θα μπορούσε έτσι, να είναι δυνατή η χρήση των υπολογιστών από τα τσιγγανόπουλα μόνο εντός του σχολείου, με τον όρο ότι το σχολείο θα ήταν ανοιχτό για μιά τέτοια δραστηριότητα όλη την ημέρα. Σε τελική ανάλυση, κάπως έτσι δοκιμάζονται τα κοινωνικά μας αντανακλαστικά. Κάπως έτσι αποδεικνύεται το τι πραγματικά πιστεύουμε και θέλουμε και το τι όχι.

Είναι ένα τέτοιο πρόγραμμα όσο ανέφικτο σας φαινόταν πριν διαβάσετε το άρθρο; Γι αυτά θέλω το δήμαρχο και τους συμβούλους του, γι αυτά θέλω το σύλλογο γονέων και το σύλλογο δασκάλων και όχι για να διορίζουν συμβασιούχους με αντάλλαγμα την ψήφο τους, όχι για να είναι αφανείς και ανύπαρκτοι και να εμφανίζονται μόνο στις τελετές και τις παρελάσεις, όχι για να διεκδικούν μόνο αυξήσεις και να δηλώνουν άγνοια και αναρμοδιότητα σε περιπτώσεις καταφανούς κακοποίησης μαθητών όπως αυτής του Άλεξ. Οι οπισθοδρομικές κοινωνικές αντιλήψεις και τα συμφέροντα των συντεχνιών είναι το πρόβλημα για την εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων και όχι η χρηματοδότηση κτλ.

Υγιής Πόλη

Είναι πλέον αποδεδειγμένο: ζούμε σε μιά εποχή μετα- και υπερ-τοπική. Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πιά ότι ο απομονωτισμός μπορεί να είναι λύση για το οτιδήποτε. Αυτό πολύ περισσότερο ισχύει για τις πόλεις. Τα προβλήματα της Κορίνθου δεν είναι υπόθεση των Κορινθίων μόνο. Ο κόσμος ολόκληρος είναι εκεί για να μας δείχνει το δρόμο (αφού εμείς ως γνήσιοι πολίτες της ψωροκώσταινας, δεν είμαστε σε θέση να διερευνήσουμε νέες οδούς και να φωτίσουμε το μέλλον με τις δικές μας καινοτομίες). Αυτό όμως δεν είναι απαραίτητα κακό. Ο καγκελάριος Bismarck έλεγε πώς ‘μόνο οι ανόητοι μαθαίνουν από την πείρα τους, εγώ μαθαίνω από την πείρα των άλλων!’. Τώρα, ειδικά οι ελληνικές πόλεις, μπορούν να ωφεληθούν όχι μόνο από το παγκόσμιο παράδειγμα αλλά και από τα προγράμματα της ΕΕ. Προγράμματα που φτιάχτηκαν ακριβώς για να βοηθήσουν τις υστερούσες περιοχές και πόλεις. Η πόλη μας έχει επωφεληθεί τέτοιων προγραμμάτων κυρίως για τις υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης. Αλλά δεν είναι μόνο αυτά (που η κυβέρνηση φρόντισε και καθοδήγησε τις πόλεις να τα πάρουν ‘πακέτο’, και άρα ο κόπος των δήμων ήταν ελάχιστος), είναι και τόσα άλλα για τα οποία οι εκλεκτοί μας εκλεγμένοι έχουν άγνοια. Πχ σε προηγούμενο άρθρο, αναφέρθηκα σε πρόγραμμα της ΕΕ για καθαρά και αποτελεσματικά μέσα αστικής μεταφοράς που περιλαμβάνει και την κοινοχρησία διαφόρων μέσων (πρόγραμμα CIVITAS, http://www.civitas-initiative.org/). Αλλά εκτός από την ΕΕ, υπάρχουν και άλλοι διεθνείς οργανισμοί που εκπονούν διαφόρων ειδών προγράμματα. Τέτοιο παράδειγμα είναι το πρόγραμμα ‘Υγιείς Πόλεις’ (The WHO European Healthy Cities Network, www.who.dk/healthy-cities ), της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ). Οι στόχοι του προγράμματος αυτού είναι οι εξής:

1. να προάγει πολιτικές και δράσεις για την υγεία και τη βιώσιμη ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο, με έμφαση στους καθοριστικούς για την υγεία παράγοντες (determinants of health), τους φτωχούς και τις ανάγκες των ευπαθών ομάδων,
2. να αυξήσει την προσβασιμότητα του ευρωπαϊκού δικτύου της ΠΟΥ σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ,
3. να προάγει την αλληλεγγύη και τη συνεργασία μεταξύ πόλεων και δικτύων του προγράμματος,
4. να ενδυναμώσει τη θέση του προγράμματος σε εθνικό επίπεδο, στα πλαίσια πολιτικών για τη δημόσια υγεία και την αστική αναμόρφωση,
5. να παίξει ενεργό ρόλο συνηγορώντας για την υγεία σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, μέσω συνεργασιών με άλλους οργανισμούς, δίκτυα και τοπικούς φορείς,
6. να παράξει πολιτικές και πρακτική εξειδίκευση, γνώσεις βασισμένες σε αποδείξεις και μεμονωμένες μελέτες περιστατικών που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προαγωγή της υγείας από όλες τις πόλεις.

Τεράστια ποσότητα δουλειάς, αναμφίβολα υψηλής ποιότητας, έχει συντελεστεί για μιά ιδιαίτερα ευάριθμη ομάδα καταστάσεων και νοσημάτων που περιλαμβάνουν τα παιδιά, τους εφήβους, την τρίτη ηλικία, το κάπνισμα, τον αλκοολισμό, τα ναρκωτικά, τη βία, την κοινωνική φροντίδα, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τα μη μεταδιδόμενα νοσήματα, την ψυχική υγεία, τη διατροφή, τη φυσική δραστηριότητα, τους φτωχούς, τους άστεγους, την ποιότητα του αέρα και γενικότερα την περιβαλλοντική ιατρική, την βιώσιμη ανάπτυξη, τον αστικό σχεδιασμό και τις πρακτικές καλής διακυβέρνησης και τόσα άλλα που είναι σε θέση να αφήσουν έκθαμβο όποιον έρθει για πρώτη φορά σε επαφή με αυτό το υλικό.

Τώρα τι να πώ: γιατί οι δικοί μας είναι τόσο κοντόφθαλμοι και μακάριοι (εν τη πενία τους); Ό,τι και να πώ θα είναι λίγο. Καταντά στο τέλος καταθλιπτικό. Σταματώ. Θα πάω τώρα σε μια οικεία γωνιά, θα συναντήσω ανθρώπους που χαμογελούν όχι από συνήθεια, θα ακούσω μουσική για ανθρώπους και όχι για σκύλους, θα διασκεδάσω (την κούραση της ημέρας και τον πόνο μου για τα παραπάνω). Κάντε κι εσείς το ίδιο. Καλή μας διασκέδαση!