Κυριακή 9 Ιουλίου 2006

Το Σχολείο Στην Εποχή Της Πληροφορίας

Φανταστείτε ένα σχολείο όπου κάθε μαθητής και κάθε δάσκαλος έχει τον δικό του υπολογιστή. Όχι όποιον-όποιον υπολογιστή, αλλά ένα σύγχρονο, γρήγορο, φορητό υπολογιστή, ικανό για ασύρματη δικτύωση. Καλυμένο με ασφάλεια κατά της κλοπής και των ατυχημάτων, και με τεχνική υποστήριξη 24 ώρες το 24ωρο. Μετά το τέλος του ωραρίου του σχολείου, ο κάθε μαθητής παίρνει τον υπολογιστή μαζί του, στο σπίτι του, αφού για όλο το εκπαιδευτικό έτος είναι ‘δικός του’. Αυτή είναι η απαραίτητη υποδομή αν είναι τα παιδιά μας να μη γίνουν θύματα του ψηφιακού χάσματος. Διεθνώς ονομάζεται ‘one-to-one computing’ και γίνεται παραδεκτό πως μόνο έτσι και όχι με 20 παιδιά γύρω από έναν υπολογιστή που τον χειρίζεται ο δάσκαλος, μπορεί να επιτευχθεί μάθηση. Στις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή, περισσότερα από 3000 σχολεία εφαρμόζουν τέτοιο πρόγραμμα. Πολύ περισσότερο όμως από τις γνώσεις χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή (προαπαιτούμενο για να μη θεωρείται σήμερα ένας άνθρωπος αναλφάβητος) φαίνεται πως η χρήση τους έχει καταλυτική επίδραση και στις επιδόσεις των μαθητών. Σε μιά επαρχία της νότιας Καρολίνας, συγκρίθηκαν οι επιδόσεις μαθητών που είχαν laptop με αυτές μαθητών χωρίς laptop, με μέσο μιά στανταρισμένη δοκιμασία που λέγεται ‘metropolitan achievement test’. Ο μέσος όρος βαθμολογίας της πρώτης ομάδας ήταν 64,9 ενώ της δεύτερης 48,9. Δεν είναι η μόνη μελέτη που αποδεικνύει πως η χρήση laptop βελτιώνει τις επιδόσεις των μαθητών. Πλήθος μελετών τεκμηριώνουν πως οι μαθητές που τους χρησιμοποιούν παρουσιάζουν αυξημένες ικανότητες γραφής και ανάγνωσης, αυξημένη συνεργατικότητα με τους συμμαθητές και τους δασκάλους τους, καθώς επίσης δαπανούν σημαντικά περισσότερο χρόνο για διάβασμα στο σπίτι και κάνουν λιγότερες απουσίες από το σχολείο. Γιατί; Μα γιατί έτσι, η μάθηση έχει πλάκα!! Αν πάλι μας ενδιαφέρει πώς θα ενσωματωθούν στο σχολείο και στην κοινωνία μειονοτικές και περιθωριοποιημένες ομάδες όπως πχ οι τσιγγάνοι, τότε καλό είναι να ξέρουμε πως το ποσοστό εγκατάλειψης του σχολείου από μαθητές τέτοιων ομάδων, έπεσε από το 50% στο 8% με τη χρήση laptop στα σχολεία της περιοχής του Hartford στο Connecticut.
Οι άσχετοι και πάλι θα αναφωνήσουν: είσαι με τα καλά σου; Ξέρεις τι κοστίζει; Χώρια που θα έκλεβαν από τα παιδιά τους υπολογιστές, χώρια που τα παιδιά θα τους κατέστρεφαν. Χώρια που οι δάσκαλοι δεν θα ήξεραν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά. Κι εκείνο το τελευταίο πώς το είπες; ‘γύφτος με laptop;’ Αυτό είναι το ανέκδοτο του αιώνα!

Ας τα δούμε λοιπόν ένα-ένα. Το κόστος. Στο δήμο Κορινθίων, στην 6η τάξη του δημοτικού φοιτούν κάθε χρόνο λιγότεροι από 500 μαθητές. Βάλτε και τους δασκάλους μαζί, χρειαζόμαστε, ας πούμε 500 laptop. Αυτά, με την έκπτωση λόγω μαζικής παραγγελίας θα κοστίσουν περίπου 500.000 €. Αν αγοραστούν με πρόγραμμα leasing πενταετούς διάρκειας, με επιστροφή και αγορά νέων στο πέρας αυτής, θα κοστίσουν περίπου 700.000 €. Διαιρέστε το 700.000 με τους 60 μήνες της διάρκειας του προγράμματος και μετά με το 500 και θα δείτε ότι το μηνιαίο κόστος ανά οικογένεια ανέρχεται στο ιλιγγιώδες ποσόν των 23,33 €. Κι αυτό χωρίς καμία χρηματοδότηση από το υπουργείο, το δήμο, την κοινωνία της πληροφορίας, καμία δωρεά ή χορηγία. Με τον κατάλληλο αγώνα, αν δεν καταφέρουμε το τζάμπα, το κόστος θα μείνει κάτω από τα 10 €/μήνα.
Κλοπή. Ναι, είναι εύκολο να κλέψεις ένα laptop από ένα παιδί. Μπορείς όμως να καταπολεμήσεις τη δυνατότητα αυτού που θα το κλέψει να το πουλήσει. Η σχετική εμπειρία και βιβλιογραφία αποκαλύπτει ότι το ποσοστό κλοπής μπορεί να κρατηθεί κάτω από 5% (περισσότερες πληροφορίες για όποιον το επιθυμεί στη διεύθυνση http://www.stoptheft.com/). Και βεβαίως μιλάμε για ένα laptop ασφαλισμένο κατά της κλοπής, έτσι ώστε ο μαθητής να μη μείνει ούτε μία ημέρα χωρίς αυτό. Αν μάλιστα υπάρξει ειδική υποδομή στα σχολεία έτσι ώστε η λειτουργικότητα του υπολογιστή να εξαρτάται από το δίκτυο και όταν είναι αποσυνδεδεμένος από αυτό να μπορεί να κάνει πολύ λιγότερα, το ποσοστό κλοπής πέφτει κάτω από το 1%.
Αντίστοιχα, το ποσοστό καταστροφής με τη χρήση αδιάβροχων πληκτρολογίων και περιβλημάτων μαγνησίου (εκ κατασκευής, συμπεριλαμβανόμενα στο αρχικό κόστος) είναι κάτω από 1%, ενώ και πάλι κάθε βλάβη ή καταστροφή καλύπτεται από την ασφάλεια.
Η άγνοια των δασκάλων. Εν πρώτοις δεν είναι όλοι οι δάσκαλοι αδαείς. Επίσης, αρκετοί έχουν παρακολουθήσει σχετικά σεμινάρια και έχουν επιδοτηθεί για την αγορά προσωπικού υπολογιστή. Βοήθεια έχει προσφέρει και το δίκτυο sch.gr που προσφέρει δωρεάν πρόσβαση στο internet σε όλους τους δασκάλους. Τώρα αν κάποιοι από αυτούς δεν ξέρουν και δεν θέλουν να μάθουν, τότε είναι μάλλον ακατάλληλοι για το ρόλο τους ως δάσκαλοι. Πρέπει να σηκωθούν από τον καναπέ τους, να πάψουν να ζητούν μόνο αυξήσεις και να απαιτούν να μην υποστούν αξιολόγηση και να διεκδικήσουν για τον εαυτό τους και τα παιδιά ένα καλύτερο αύριο.
Τσιγγάνοι. Ασφαλώς εμφανίζουν ιδιαιτερότητες. Αν δεν ήταν έτσι, δεν θα ασχολούμασταν καθόλου. Γι αυτό και τέτοια προγράμματα, οφείλουν να προσαρμόζονται στις ιδιαιτερότητες της πληθυσμιακής ομάδας και όχι η ομάδα στο πρόγραμμα. Θα μπορούσε έτσι, να είναι δυνατή η χρήση των υπολογιστών από τα τσιγγανόπουλα μόνο εντός του σχολείου, με τον όρο ότι το σχολείο θα ήταν ανοιχτό για μιά τέτοια δραστηριότητα όλη την ημέρα. Σε τελική ανάλυση, κάπως έτσι δοκιμάζονται τα κοινωνικά μας αντανακλαστικά. Κάπως έτσι αποδεικνύεται το τι πραγματικά πιστεύουμε και θέλουμε και το τι όχι.

Είναι ένα τέτοιο πρόγραμμα όσο ανέφικτο σας φαινόταν πριν διαβάσετε το άρθρο; Γι αυτά θέλω το δήμαρχο και τους συμβούλους του, γι αυτά θέλω το σύλλογο γονέων και το σύλλογο δασκάλων και όχι για να διορίζουν συμβασιούχους με αντάλλαγμα την ψήφο τους, όχι για να είναι αφανείς και ανύπαρκτοι και να εμφανίζονται μόνο στις τελετές και τις παρελάσεις, όχι για να διεκδικούν μόνο αυξήσεις και να δηλώνουν άγνοια και αναρμοδιότητα σε περιπτώσεις καταφανούς κακοποίησης μαθητών όπως αυτής του Άλεξ. Οι οπισθοδρομικές κοινωνικές αντιλήψεις και τα συμφέροντα των συντεχνιών είναι το πρόβλημα για την εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων και όχι η χρηματοδότηση κτλ.

buzz it!

13 σχόλια:

Mike είπε...

Προσωπικά, δεν θα ήμουν και τόσο υπέρ μιάς τέτοιας λύσης από τη Microsoft. Πρώτον γιατί δεν θα επιθυμούσα το σχολείο του παιδιού μου να γίνει ο καλός αγωγός νέων εμπορικών τεχνολογιών, και δεύτερον γιατί πιστεύω στο ανοιχτό λογισμικό και νομίζω ότι προς εκεί θα έπρεπε να πορευτεί συνολικά το κράτος και όχι μόνο η εκπαίδευση.

Ανώνυμος είπε...

Είναι αλήθεια εντυπωσιακό πως η φαντασία, η γνώση και τέλος η δέσμευση μπορούν να υλοποιήσουν ιδέες που αρχικά φαντάζουν αδύνατες. Δεν ξέρω αν η δημοτική αρχή της Κορίνθου μπορεί να φανταστεί όμως, έχει μια λογική απόσταση από την σημερινή τεχνολιγική δυνατότητα που υπάρχει και τέλος αν μπορεί να υλοπιήσει τέτοια έργα. Όμως η δημοσιοποίηση τέτοιων ιδεών αναστατώνει το μυαλό των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή μαζί τους, τους προβληματίζει και δυστυχώς μόνο σε λίγους από αυτούς θα τους ενεργοποιήσει κιόλας. Όμως όλα τα σπουδαία πράγματα δεν ξεκινάνε από τους πολλούς αλλά από λίγους που δεν αποδέχονται την μετριότητα για τους εαυτούς τους ΚΑΙ ΤΙΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥΣ φεύγουν από τον καναπέ του βολέματος και της διαμαρτυρίας κατά πάντων και δοκιμάζουν νέα πράγματα. Οι πολλοί απλά βλέπουν την αποφασιστικότητα και το όραμα των λίγων και απλά ακολουθούν. Με αυτές τις σκέψεις θέλω να τονίσω πόσο σημαντικές είναι αυτές οι σκέψεις που δημσιοποιούνται στο site για όλους όσους τις παρακολουθούν όταν μάλιστα συνοδεύονται πάντα μαζί με ένα σκέπτικό αλλά και με ένα πλάνο υλοποίησης. Σύνεχισε mike να μας ερεθίζεις το μυαλό με ιδέες και θα έρθει η στιγμή που ό καθένας μας να κάνει αυτό που πρέπει για τη ζωή του, την οικογενειά του και τη πόλη του.

Mike είπε...

Αγαπητέ eberd,
ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια αλλά δεν μπορώ να συμφωνήσω 100%. Κυρίως με την τελευταία φράση του σχολίου σου. Συνέχισε εσύ και..... κάτι θα γίνει στο τέλος (πότε;). Πιστεύω στην κοινωνική και όχι στην ατομική δυναμική. Ναι, η κοινωνική είναι το ολοκλήρωμα των ατομικών και άρα μιά ισχυρή ατομική δυναμική είναι πολλαπλάσια ωφέλιμη για το σύνολο. Αλλά η κοινωνική δυναμική δεν επαυξάνεται όσο κι εσείς που παρακολουθείτε αυτό το blog δεν σχολιάζετε. Γιατί διαδορετικά, θα δίνει την εντύπωση μιάς δραστηριότητας αυτοϊκανοποίησης. Κανείς δεν θα ξέρει αν το διαβάζουν κάποιοι, πόσοι είναι αυτοί και τι πιστεύουν γι αυτό. Ο μετρητής στο τέλος της σελίδας δεν λέει τίποτα. Ενισχύστε το blog με τα σχόλιά σας, θετικά ή αρνητικά (αλλά πάντα κόσμια), προτείνετε τις ιδέες σας, δεν είμαι εγώ, διάβολε, ο μόνος που έχει απόψεις, άλλωστε όλες τις έχω δεί κάπου αλλού, δεν είμαι ο εφευρέτης καμιάς. Συμμετέχετε στο διάλογο!

Ανώνυμος είπε...

Αυτόματες σκέψεις. Ο λόγος που δεν προχωρά η πληροφορική στα σχολεια είναι ότι θεωρείται μάθημα που πρέπει να διδάξουν ειδικοί. Οι υπόλοιποι καθηγητές είναι τεχνοφοβικοί στην πλειοψηφια τους και κυρίως δεν έχουν μάθει να ερευνούν, άρα τι να το κάνουν το διαδίκτυο. Η πρότασή σου είναι αξιοπρόσεκτη. Ξεπερνά όμως τον κλάδο των εκπαιδευτικών, γιατί αν οι μαθητές μάθουν να ψάχνουν μόνοι τους και να κάνουν διαδραστικά πειράματα φυσικής πχ πώς θα αντέξουν μετά τον βαρεμένο καθηγητή με την κιμωλία! Μετά τι θα κάνει όλο αυτό το κύκλωμα που πλουτίζει από τα φροντιστήρια κλπ. Αλλωστε ο νέος που ψάχνει, αυτονομείται, άρα είναι επικύνδυνος για το όλο το σύστημα.

Mike είπε...

Μα, αυτό δεν είναι το νόημα; Να εκτεθεί όλο αυτό το κύκλωμα και να κατανοήσουμε το έρμα της εκπαιδευτικής ψυχής και των ικανοτήτων τους; Να αντιληφθούμε ότι αυτοί οι μάγκες έχουν βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη μας, αλλά κυρίως, βάζουν χέρι στις προσωπικότητες των παιδιών μας, αναπαράγοντας τις περισσότερες φορές τη δική τους ρηχότητα;

libertarian είπε...

"έδινε χορηγία η Microsoft δωρεάν slimbook pc με λειτουργικό σύστημα windows xp Tablet pc edition για τα σχολεία είναι μια καινούργια τεχνολογία με την οποία θέλει η microsoft να καταργήσει το " τετράδιο"

"δεν θα επιθυμούσα το σχολείο του παιδιού μου να γίνει ο καλός αγωγός νέων εμπορικών τεχνολογιών, και δεύτερον γιατί πιστεύω στο ανοιχτό λογισμικό και νομίζω ότι προς εκεί θα έπρεπε να πορευτεί συνολικά το κράτος και όχι μόνο η εκπαίδευση."

Σόρρυ αλλά εδώ μου έρχεται στο μυαλό η παροιμία "του χαρίζανε γάιδαρο και τον κοιτούσε στα δόντια." Δωρεάν και το απορρίπτεται; Αν όντως το κόστος είναι μηδενικό θα πρέπει να κάνετε πέρα τις ιδεολογικές αντιρρήσεις κατά την γνώμη μου. Σε αυτήν την περίπτωση συμφέρει περισσότερο το κλειστό λογισμικό (όχι μονάχα επειδή είναι το mainstream έξω στην κοινωνία -προς το παρόν- αλλά επειδή έχει και πολύ μικρότερο κόστος τελικά)

ΥΓ: δεν είμαι από την Κόρινθο :) αλλά πρέπει να ομολογήσω ότι έχετε το πιο γευστικά καλαμάκια :) (εσείς και το Ριο και το Αντίριο)

ΥΓ: Δεν είμαι μαϊκροσοφτάκιας :) Είμαι Αμιγκάς και από τα άλλα μη-αμιγκοειδή λειτουργικά προτιμώ το FreeBSD.

Mike είπε...

@ libertarian,
μην παίρνετε φόρα. Η Microsoft δίνει κάτι τώρα τσάμπα για να μπορέσει να εισπράξει αύριο-μεθαύριο. Άρα, το 'κάποιου του δίναν έναν γάϊδαρο κι αυτός τον κοίταζε στα δόντια' ισχύει για το ανοιχτό λογισμικό και όχι γιαυτό της microsoft.
ΥΓ. Βρίσκετε ακόμη καλαμάκια στο Ρίο-Αντίρριο; Αμιγκάς ήσασταν κάποτε, πρίν από 20 χρόνια φαντάζομαι;

libertarian είπε...

Αυτό που εισπράττει η Μικρομαλακή είναι ότι τα παιδιά μαθαίνουν επάνω στο δικό της σύστημα. Γίνεται ακόμα περισσότερο standard απ' ότι είναι τώρα. Τα σχολεία μιας πόλης όμως δεν θα αλλάξουν τα στάνταρντ που επικρατούν σήμερα άρα η λύση M$ είναι αυτήν την στιγμή η πιο συμφέρουσα (δωρεάν γαρ). Ένα ανοικτό λειτουργικό σύστημα πρέπει κάπου να τρέξει που σημαίνει ότι θα πρέπει να βάλετε από την τσέπη σας για το hardware. Ναι θα προτιμούσα τα παιδιά να μαθαίνουν επάνω σε ανοικτές πλατφόρμες αλλά σε αυτήν την περίπτωση μάλλον νικάει το "τσάμπα" της M$ που είναι και στάνταρντ.

Από την άλλη η πρόταση σας για αυτοχρηματοδότηση -έτσι ώστε να μπορούν να μαθαίνουν επάνω σε ανοικτή πλατφόρμα- είναι δελεαστική για εμένα (αν ήμουν γονιός) αλλά δεν νομίζω να έχουν την ίδια άποψη και οι υπόλοιποι γονείς (στην Ελλάδα είναι άσχετοι οι περισσότεροι). Άρα είναι πιο ρεαλιστική η επιλογή της M$.

ΥΓ: Έχω καιρό να περάσω από Ριο-Αντίριο (πριν την γέφυρα)αλλά Αμιγκάς είμαι ακόμα :) Τελευταία έκδοση του AmigaOS είναι η 4.0 και τρέχει επάνω σε PPC hardware.

Mike είπε...

@ libertarian,
το θέμα έχει εν πολλοίς εξαντληθεί, μόνο θα σημειώσω πως το interface που καθιέρωσε ως στάνταρντ η microsoft, έχει υιοθετηθεί από την κοινότητα του ανοιχτού λογισμικού. Εγώ δεν συνάντησα καμία απολύτως δυσκολία να βρώ πού είναι τι στο OpenOffice, σε dt. Μοιάζει τόσο πολύ. Πλέον είναι το interface του κόσμου και όχι της microsoft.

Mike είπε...

Για να μη ξεχνιόμαστε πάνω σε μερικά ευαίσθητα θέματα που έχουν να κάνουν με τη δημοκρατία στη χώρα μας:
Ματαιώθηκε σήμερα, 17.11.06, για 5η φορά, η συζήτηση στη Βουλή επίκαιρης ερώτησης του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Θανάση Λεβέντη, σχετικά με τη συμφωνία που έχει υπογραφεί μεταξύ Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών και της πολυεθνικής Microsoft. Ο κ. Αλογοσκούφης έχει χαρακτηρίσει αυτή τη συμφωνία ως εξαιρετικά πλεονεκτική για τη χώρα μας.
Ο κ. Λεβέντης αμέσως μετά την ανακοίνωση της ματαίωσης, από την Πρόεδρο της Βουλή, δήλωσε:
"Δεν μας έχει πείσει η εκτίμηση του κ. Υπουργού για αυτή τη συμφωνία. Έχουμε την εντελώς αντίθετη άποψη, που βασίζεται στις απόψεις και τα στοιχεία των ειδικών στη χώρας μας και διεθνώς."

Ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του.

Yannis Larios είπε...

Φίλε Mike,

Συγχαρητήρια για την άποψή σου, που είναι ενδιαφέρουσα και εν γένει τη συμμερίζομαι.

Σε παρόμοια παρουσίασή μου σε δημάρχους από πολλές περιοχές της Ελλάδας (σε συνέδριο του Οργανισμού Νεολαίας Δήμου Αθηναίων) η ανταπόκρισή τους ήταν εξαιρετικά ενθαρρυντική!

Πρέπει με κάθε τρόπο να γίνει αντιληπτό ότι η αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας στο σχολείο, δεν πρέπει να σταματά στις καθυστερήσεις του κράτους ούτε έχει ως προαπαιτούμενο την κρατική χρηματοδότηση. Έχει όμως ως προαπαιτούμενο το ανοιχτό μυαλό, δασκάλους με όρεξη και τη διάθεση για να αλλάξεις τα πράγματα. Και πράγματι η τοπική κοινωνία (είτε δηλαδή ένας δήμαρχος με όραμα, είτε πολύ περισσότερο μερικοί γονείς με όραμα για το μέλλον των παιδιων τους!) μπορεί να πετύχει πολλά περισσότερα.

Η αντίληψη της Ψηφιακής Στρατηγικής 2006-2013 είναι ακριβώς στο ίδιο μήκος κύματος. Θα είχε ενδιαφέρον μια "πιλοτική εφαρμογή" για να μετρήσουμε στην ελληνική πραγματικότητα τις θετικές επιπτώσεις παρόμοιου εγχειρήματος σε τοπική κλίμακα. Θα επανέλθω. Και πάλι συγχαρητήρια.

Mike είπε...

@ Γιάννης Λάριος,
Κατ'αρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για το σχόλιό σας. Είναι ενθαρρυντικό όταν άνθρωποι με ρόλο δεν περιορίζονται εντός του γραφείου τους και κοιτούν δεξιά-αριστερά. Θα φροντίσω ώστε το άρθρο μου, μαζί με τα σχόλια να φτάσει στα χέρια του δημάρχου Κορινθίων. Μιας και αναφέρεστε σε 'πιλοτική εφαρμογή', καλό θα ήταν να έχουμε και την άποψη του δήμου. Και βεβαίως, να δεσμευτούμε όλοι για την προώθησή της. Αλλά θα ήθελα να επισημάνω πως ακόμη και αν αυτό υλοποιηθεί, είναι το εκπαιδευτικό περιεχόμενο των laptops (software) που θα κρίνει το εγχείρημα. Θα μπορούσε άραγε μιά τέτοια πρωτοβουλία να επωφεληθεί από τη δουλειά που ήδη γίνεται για το OLPC? Σε κάθε περίπτωση, ως δημότης Κορίνθου νιώθω ήδη το rush!

Mike είπε...

Επανέρχομαι για να ενημερώσω τους αναγνώστες και τον κο Γιάννη Λάριο, πως μετά από προσωπική επαφή που είχα σήμερα με τον δήμαρχο Κορινθίων κο Αλέκο Πνευματικό, μου ζήτησε να μεταφέρω στο ιστολόγιο τη συμφωνία του και την επιθυμία του να προωθηθεί το πλάνο που περιγράφεται στο άρθρο μου. Δεσμεύτηκε μάλιστα να επικοινωνήσει και ο ίδιος με τον κο Λάριο. Ίδωμεν, γιατί στα λόγια όλοι καλοί είναι.
Πάντως εγώ προσφέρω εθελοντικά τις όποιες δυνάμεις μου για να γίνει το όνειρο του one-to-one computing, πράξη στην πόλη μου.